1664 (HS 38)
Nu zullen we ons in het kort even bezig houden met wat algemene vaderlandse geschiedenis en we gaan naar het jaar 1664. De republiek bevond zich in moeilijkheden. Een dreigende oorlog met Engeland verder had het moeilijkheden met de bisschop van Munster. De bisschop van Munster had ernstige grieven tegen de Staten der Nederlanden. Hij maakte aanspraken op de heerlijkheid Borculo maar dat werd afgewezen. Ook waren er moeilijkheden omtrent het briefverkeer tussen Amsterdam en Hamburg. Diverse schermutselingen vonden er plaats en de bisschop Christoffel Bernard van Galen van Munster bezette Oost Friesland. Vandaar dat men begon diverse steden te versterken en in Overijssel in Deventer kwam een Staatse troepenmacht bijeen.
Zo werd ook Hasselt versterkt. Diverse werkzaamheden werden gedaan. Zoals het verstevigen van de wallen, het herstellen van de poorten. Het opstellen van batterijen in de bolwerken. Kortom Hasselt werd gereed gemaakt voor een stevige verdediging. Hasselt werd tot bevoorradingstad uitgeroepen. Troepen kwamen uit Deventer over en Hasselt kreeg garnizoen opgelegd. Vanuit Hasselt werden de rondtrekkende Staatse troepen proviand, kruit en wapens geleverd. Een groot deel van dit proviand zoals kaas, melk e.d. werd aangevoerd uit Amsterdam.
In 1665 brak de oorlog uit met Engeland, dat een geheim verdrag had gesloten met de bisschop van Munster. In dit jaar trok de bisschop met zijn leger op en liet een verwoestend spoor van vernietiging na. Hij trok over de Berkummerbrug die afgebrand werd. Verder kwam de vijand omstreeks 3 oktober bij Staphorst en Rouveen en stuitte hier op een Staatse groep ook vertrokken uit Hasselt. Hier was de prins zelf bij tegenwoordig. Er werd gevochten bij De Lichtmis bij Het Pannenhuis. Hier was een pas, een slagboom die men moest passeren. Het werd vernietigd door de vijand. Hierna trok de vijand Drente in en verder in het Oldambt.
Bemerkte Hasselt hier ook iets van? Verteld werd al dat het garnizoen hier was en dat Hasselt voor proviand en wapens zorgde. Er ging heel wat kruit uit het magazijn van Hasselt: twee stukken geschut werden naar de schans Kijk in de Vegte gebracht (aan de Vecht). Twee metalen stukken kanon werden naar Het Pannenhuis bij De Lichtmis gebracht. Het gasthuis werd gevorderd om er zieke soldaten te verzorgen. Dat waren er nogal wat. Met rode loop, opgezwollen benen, pleuritis. Ook kwamen er gewonden binnen die gewond werden bij de schermutselingen in Rouveen. Een soldaat met een ongeluk aan de hals. Een soldaat zijn arm werd door een kanonskogel geheel te pletter geslagen onder de elleboog. Een soldaat verbrandde zijn gezicht door onvoorzichtig gebruik van buskruit. De soldaten waren niet alleen in het garnizoen. Ze hadden vaak vrouwen en kinderen bij zich. Die hadden het niet gemakkelijk. Er moesten heel wat doodskisten gemaakt worden voor gestorven kinderen van soldaten. Het garnizoen bleef ook de komende jaren in de stad maar hierover de volgende keer meer. © Derk Westerhof