Alle Elbers vindt verrassende nieuwe feiten over de bewoning van Zwartewaterklooster. Inwoners van Zwartewaterklooster woonden 150 jaar lang onder één dak.

 

Een vraag die velen bezighoudt is: waar vonden de inwoners van Zwartewaterklooster tussen 1640 en 1790 onderdak nadat de kloostergebouwen verloren waren gegaan? Waar en woonden ze? Daarover zijn diverse scenario’s gepresenteerd. In de nieuwe Hasselt Historiael vertelt Alle Elbers over zijn vondst in de Resoluties van de Ridderschap.

Een rapport van een commissie van Ridderschap en Steden van 1760 over de toestand van de erven op het Klooster omschrijft de bewoning als volgt:

‘Deeze drie voornoemde meijeren woonen in een huis, … in welk ieder sijn aparte woninge heeft, daar benevens een groote hoeijschuure van binnen afgeschooten, dus elk zijn hoeij bijsonder heeft.’

Een duidelijke aanwijzing waaruit blijkt dat de pachters allen in één pand woonden.

Een rapport uit 1782 maakt het nog concreter: het huis is ca. 250 voet lang en 30 voet breed (ca 75x9 m), met aan het ene zijde een woning en aan de andere zijde twee woningen.

Deze informatie verklaart de aanduiding noord, oost en west uit de huurcontracten van 1766; aan het noordeinde van het boerenhuis bevindt zich een woning, aan de zuidzijde twee woningen, waarvan de ene dus georiënteerd is op het westen en de andere op het oosten. Het middendeel van het huis is in gebruik als hooischuur.

Alle combineert deze gegevens met een kaart uit de Hottingeratlas uit 1787

Op de locatie waar vandaag drie boerderijen staan is een lang gebouw te zien: het grote boerenhuis.

Uit interviews met bewoners van het Zwartewatersklooster komt naar voren dat er onder twee van de boerderijen een lange doorgaande muur loopt, parallel aan de weg. Dit zullen resten zijn van het grote boerenhuis.

De conclusie is dan ook gewettigd dat de bewoners allemaal onder één dak woonden en dat andere scenario’s minder waarschijnlijk zijn.

Door het archiefonderzoek van Alle wordt er een nieuw hoofdstuk aan de bewoningsgeschiedenis van Zwartewaterklooster toegevoegd.

Het volledige artikel is te vinden in Hasselt Historiael 2024 nurmmer 2 (juni 2024)